Makroekonomik Göstergeler: Ekonomiyi Anlamanın Anahtarı

Makroekonomik göstergeler, bir ülkenin ekonomik sağlığını ölçmek için kullanılan kritik verilerdir. Ekonomistler, politika yapıcılar, yatırımcılar ve iş dünyası liderleri için bu göstergeler, ekonomik performansın ve trendlerin anlaşılmasında temel bir rol oynar. Bu makalede, en önemli makroekonomik göstergeleri detaylı bir şekilde inceliyoruz.

Makroekonomik Göstergelere Detaylı Bir Bakış

Bu yazımızda sizlere önemli makroekonomik göstergelerin kapsamlı açıklamalarını sunacağız.

1. Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)

Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH), bir ülkenin ekonomik performansını ölçen en önemli göstergelerden biridir. Belirli bir zaman dilimi içinde, genellikle bir yıl veya bir çeyrek yıl süresince, bir ülkedeki tüm nihai mal ve hizmetlerin toplam piyasa değerini ifade eder. Ekonomik büyümenin temel bir göstergesi olan GSYİH, ekonomistler, hükümetler ve yatırımcılar tarafından yakından takip edilir, çünkü ekonomik refahın ve büyümenin anahtar bir belirleyicisidir.

GSYİH’nin hesaplanması, ülkenin ekonomik aktivitesinin geniş bir ölçüsünü sağlar. Üç ana yöntemle hesaplanabilir: üretim yöntemi, harcama yöntemi ve gelir yöntemi. Her biri, ekonomik aktivitenin farklı yönlerini ölçme konusunda benzersiz avantajlara sahiptir.

Üretim yöntemi, bir ekonomide üretilen tüm mal ve hizmetlerin değerinden ara mal ve hizmetlerin maliyetlerinin çıkarılmasıyla net çıktıyı hesaplar. Bu yöntem, ekonominin toplam üretim kapasitesine dair doğru bir resim sunar.

Harcama yöntemi, tüketici harcamaları, işletme yatırımları, hükümet harcamaları ve net ihracatı (ihracat eksi ithalat) toplayarak GSYİH’yi hesaplar. Bu yaklaşım, ekonomik aktivitenin talep tarafını vurgular ve tüketici güveni ile ekonomik politikaların etkilerini gösterir.

Gelir yöntemi, ekonomik faaliyetlerden doğan tüm gelirleri toplar. Bu gelirler; ücretler, kira gelirleri, faizler ve karlar gibi unsurları içerir. Gelir yöntemi, ekonomideki para akışının bir göstergesi olarak hizmet eder ve genel ekonomik sağlığa dair fikir verir.

GSYİH’nin büyümesi genellikle ekonomik ilerlemenin bir göstergesi olarak kabul edilirken, düşük veya negatif büyüme ekonomik durgunluğu veya resesyonu işaret edebilir. Bu nedenle, GSYİH değişimleri üzerine yapılan analizler, politika yapıcılar için ekonomik politikalarını şekillendirme, yatırımcılar için yatırım stratejilerini belirleme ve işletmeler için pazar stratejileri oluşturma konusunda kritik öneme sahiptir.

2. İşsizlik Oranı

İşsizlik oranı, iş gücü piyasasının temel göstergelerinden biri olup, ekonominin genel sağlığı hakkında önemli bilgiler sunar. İşsizlik oranı, aktif iş gücüne dahil olup iş arayan ancak uygun bir iş bulamayan bireylerin oranını ifade eder. Bu oran, işsiz bireylerin toplam iş gücüne oranı olarak hesaplanır, böylece ekonomik aktivite ve iş gücü piyasasının durumu hakkında değerli bir perspektif sağlar.

İşsizlik oranının hesaplanması, ekonomik analizler ve politika kararları için kritik bir öneme sahiptir. İş gücü istatistiklerini toplayan ulusal veya uluslararası kurumlar tarafından düzenli aralıklarla gerçekleştirilen anketler ve diğer veri toplama yöntemleri, bu hesaplamaların temelini oluşturur. İşsizlik oranını hesaplama süreci genellikle şu adımları içerir:

1. İş Gücünün Tanımlanması: İş gücü, hem mevcut olarak çalışan hem de aktif olarak iş arayan ve çalışmaya hazır olan bireylerden oluşur. Emekliler, öğrenciler veya iş aramayı bırakmış olanlar iş gücüne dahil edilmez.
2. İşsiz Sayısının Belirlenmesi: İşsizlik, bir işte çalışmayı arzu edip bulamayan ve iş arama çabaları içinde olan kişiler olarak tanımlanır. Bu tanım, son dört hafta içinde aktif iş arayışında bulunmuş ve işe başlamaya hazır durumda olan bireyleri içerir.
3. Oranın Hesaplanması: İşsizlik oranı, işsiz bireylerin toplam iş gücüne oranının yüzde olarak ifadesidir. Matematiksel olarak ifade etmek gerekirse, işsizlik oranı = (15 günde işe başlayabilecekler ve son 3 ay içinde iş arayan kişiler / İş Gücü) × 100 formülü ile hesaplanır.

İşsizlik oranı sadece işsizlerin sayısını değil, aynı zamanda ekonominin mevcut durumunu ve iş gücü piyasasının sağlığını da yansıtır. Ekonomik durgunluk dönemlerinde işsizlik oranının artması beklenirken, ekonomi canlandığında işsizlik oranının düşmesi beklenir. Bu dinamik, politika yapıcıların ekonomik teşvikler veya iş gücü piyasasına yönelik düzenlemeler yaparken dikkate aldıkları kritik bir faktördür.

Ekonomistler ve analistler için işsizlik oranı, ekonomik refahın ve istikrarın bir barometresi olarak işlev görür. Yüksek işsizlik oranları genellikle sosyal ve ekonomik problemlerin habercisi olarak görülürken, düşük işsizlik oranları ekonomik büyümenin ve genel sağlığın göstergesi olarak kabul edilir. Dolayısıyla, işsizlik oranının doğru bir şekilde hesaplanması ve analiz edilmesi, sağlıklı ekonomik politikaların oluşturulması için hayati önem taşır.

3. Enflasyon Oranı

Enflasyon oranı, belirli bir zaman dilimi içinde mal ve hizmetlerin genel fiyat seviyesindeki artışı ölçen bir makroekonomik göstergedir. Bu oran, tüketicilerin alım gücünün nasıl değiştiğini ve ekonominin genel sağlık durumunu gösterir. Enflasyon, para biriminin satın alma gücünün azalması ve dolayısıyla yaşam maliyetinin artması anlamına gelir. Ekonomik politikaların planlanması ve maaş artışlarının belirlenmesinde önemli bir faktör olan enflasyon, tüketiciler, işletmeler ve hükümetler için hayati öneme sahiptir.

Enflasyon oranının hesaplanması, fiyatların genel seviyesindeki değişimi takip ederek yapılır. Bu süreç, genellikle Tüketici Fiyat Endeksi (TFE) veya Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) gibi endeksler aracılığıyla gerçekleştirilir. TFE, tüketicilerin düzenli olarak satın aldığı bir ürün ve hizmet sepetinin fiyatındaki değişimleri ölçer. ÜFE ise, üretim sürecinde kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimi izler. Her iki endeks de belirli bir referans yıla göre fiyatların nasıl değiştiğini gösterir ve bu değişim yüzdelik bir oran olarak ifade edilir.

Enflasyon Oranı Nasıl Hesaplanır?

Enflasyon oranı, belirlenen bir başlangıç yılından itibaren fiyat endeksindeki artışın, başlangıçtaki endeks değerine bölünmesi ve sonucun 100 ile çarpılmasıyla hesaplanır. Formül şu şekildedir:

Enflasyon Oranı=(Dönem Sonu Endeksi−Dönem Başı Endeksi)/Dönem Başı Endeksi)×100

Bu hesaplama, yıllık bazda yapıldığında, bir yıl boyunca fiyat seviyesindeki genel değişimi yansıtır. Enflasyon oranının pozitif olması fiyatların arttığını, negatif olması (deflasyon) fiyatların düştüğünü gösterir.

Enflasyonun etkileri geniş kapsamlıdır. Yüksek enflasyon oranları, alım gücünün erimesine ve ekonomik belirsizliğe neden olabilir. Bu durum, faiz oranlarının artmasına, yatırımın azalmasına ve işsizliğin yükselmesine yol açabilir. Öte yandan, düşük enflasyon veya deflasyon, tüketici harcamalarını ve işletme yatırımlarını olumsuz etkileyebilir, ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir.

Dolayısıyla, enflasyon oranının doğru bir şekilde hesaplanması ve izlenmesi, ekonomik politika yapıcıları için oldukça önemlidir. Enflasyon hedeflemesi, birçok merkez bankasının para politikasının temelini oluşturur. Bu politikalar, fiyat istikrarını sağlamayı, ekonomik büyümeyi desteklemeyi ve iş gücü piyasasını dengelemeyi amaçlar. Enflasyonun sürekli olarak izlenmesi, sağlıklı bir ekonomik ortamın sürdürülmesinde kritik bir rol oynar.

4. Faiz Oranları

Faiz oranları, borç verilen para miktarı için alıcıdan alınan yüzdesel bedeli ifade eder ve ekonomide önemli bir fiyatlandırma aracı olarak işlev görür. Bu oranlar, tüketicilerin kredi kartlarından aldığı kredilere, ev kredilerinden devlet tahvillerine kadar geniş bir yelpazede etkili olur. Faiz oranları, bir ekonominin genel sağlığını yansıtan ve para politikasının temel araçlarından biri olarak kabul edilen kritik makroekonomik göstergelerdendir.

Faiz oranlarının belirlenmesi, çeşitli ekonomik koşullara ve politika yapıcıların hedeflerine göre değişiklik gösterir. Merkez bankaları, ülke ekonomilerini düzenlemek ve istikrar sağlamak amacıyla faiz oranlarını ayarlar. Bu oranlar, enflasyonu kontrol altında tutma, istihdamı maksimize etme ve ekonomik büyümeyi teşvik etme gibi amaçlara hizmet eder.

Faiz Oranlarının Belirlenme Süreci

Faiz oranlarının belirlenmesi, merkez bankalarının makroekonomik göstergeleri dikkatlice analiz etmesiyle başlar. Bu süreçte enflasyon, işsizlik oranı, GSYİH büyümesi ve diğer makroekonomik veriler değerlendirilir. Merkez bankası, ekonomik hedeflerine ulaşmak için genellikle şu iki ana faiz oranını ayarlar:

1. Politika Faizi: Merkez bankasının diğer bankalara uyguladığı faiz oranıdır. Bu oran, ekonomideki para arzını ve dolayısıyla enflasyonu kontrol etmek için kullanılır. Düşük politika faizleri ekonomiyi canlandırmak için daha fazla borçlanmayı teşvik ederken, yüksek faiz oranları enflasyonu soğutma ve ekonomiyi yavaşlatma amacı taşır.
2. Rezerv Faizi: Bankaların merkez bankasında tuttukları zorunlu ve fazla rezervlere uygulanan faizdir. Bu faiz oranı, bankaların birbirlerine olan borç verme faiz oranlarını etkileyerek likiditeyi yönetir.

Merkez bankalarının faiz oranlarını belirlerken yaptığı ayarlamalar, piyasalarda geniş yankılar oluşturur. Faiz oranlarındaki değişiklikler tüketici ve işletme kredilerinin maliyetini etkiler, yatırım kararlarını şekillendirir ve uluslararası sermaye akışlarını yönlendirir. Ayrıca, faiz oranları, para biriminin değeri üzerinde de önemli bir etkiye sahiptir; faiz oranları yüksek olan ülkeler, genellikle yüksek getiri arayan uluslararası yatırımcıları çeker.

Faiz oranları, modern ekonomilerdeki en önemli değişkenlerden biridir ve hem yerel hem de küresel ekonomi üzerinde derin etkileri olan bir makroekonomik göstergelerdendir. Merkez bankaları tarafından yapılan faiz oranı ayarlamaları, ekonomik dengeleri sağlama, enflasyonla mücadele ve ekonomik büyümeyi destekleme gibi kritik roller üstlenir. Ekonomik politika yapıcılarının bu aracı doğru kullanmaları, ekonomik istikrar ve büyüme için önemlidir.

5. Cari Hesap Dengesi

Cari hesap dengesi, bir ülkenin yurt dışı ile olan ekonomik işlemlerini özetleyen önemli bir makroekonomik göstergedir. Bu dengede, mal ve hizmet ticareti, birincil gelir (yatırım gelirleri ve çalışanların ücretleri) ve ikincil gelir transferleri (hükümet transferleri ve özel sektör transferleri gibi) yer alır. Cari hesap, bir ülkenin yurt dışına yaptığı net ödemelerin ve yurt dışından aldığı net gelirlerin toplamını yansıtır ve bu, uluslararası ticaret ve finansal ilişkilerin geniş bir resmini sunar.

Cari Hesap Dengesinin Önemi

Cari hesap dengesi, bir ülkenin ekonomik sağlığını ve uluslararası ekonomik pozisyonunu anlamak için sıklıkla bakılan bir makroekonomik göstergedir. Bir ülkenin cari hesap fazlası varsa, bu durum ülkenin yurt dışından daha fazla gelir elde ettiğini ve bu gelirin yurt içi yatırımlara kaynak sağlayabileceğini gösterir. Öte yandan, cari hesap açığı olan bir ülke, yurt dışına net ödeme yapan bir konumda olup, bu durum dış borçlanmaya veya yabancı yatırımlara daha fazla bağımlı olmasına neden olabilir.

Cari hesap dengesi, aşağıdaki yollarla bir ülkenin ekonomik yapı ve performansı hakkında bilgi sağlar:

1. Ekonomik İstikrar ve Sürdürülebilirlik: Cari hesap açığı sürekli ve kontrol edilemez seviyelerdeyse, bu durum ülkenin ekonomik istikrarı için risk oluşturabilir. Sürekli dış borçlanma, döviz rezervlerinde azalmaya ve finansal krizlere yol açabilir.
2. Döviz Kuru Dinamikleri: Cari hesap dengesi, döviz kurları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Fazla durumu genellikle yerel para biriminin değer kazanmasına, açık durumu ise değer kaybetmesine neden olur. Bu değişimler, ihracat ve ithalat üzerinde doğrudan etkili olabilir.
3. Yatırım Akışları: Cari hesap fazlası, yabancı yatırımcılar için olumlu bir sinyal olabilir çünkü bu, ülkenin dışarıdan daha fazla gelir elde ettiğini ve ekonomik olarak sağlam olduğunu gösterir. Böyle bir durum, daha fazla doğrudan yabancı yatırım çekebilir.
4. Politika Yapımı: Cari hesap verileri, hükümetlerin ve merkez bankalarının makroekonomik politikalarını şekillendirmede temel bir rol oynar. Örneğin, cari hesap açığı olan bir ülke, ihracatı teşvik etmek ve ithalatı sınırlamak için politikalar geliştirebilir.

Cari hesap dengesi, küresel ekonomik entegrasyonun bir sonucu olarak günümüzde daha da önemli hale gelmiştir. Küresel ticaretin ve sermaye hareketlerinin artması, ülkelerin ekonomik kaderlerinin birbirine daha sıkı şekilde bağlanmasına neden olmuştur. Bu bağlamda, cari hesap dengesinin sürekli izlenmesi ve değerlendirilmesi, ulusal ekonomilerin sağlıklı ve dengeli bir şekilde büyümesini sağlamak için elzemdir. Ekonomik politikaların bu gösterge doğrultusunda şekillendirilmesi, sadece milli ekonomi için değil, küresel ekonomik istikrar için de büyük önem taşır.

6. Bütçe Açığı/Fazlası (Bütçe Dengesi)

Bütçe dengesi, bir hükümetin belirli bir dönemdeki toplam harcamaları ile gelirleri arasındaki farkı ifade eder. Bütçe açığı, harcamaların gelirlerden fazla olduğu durumları; bütçe fazlası ise gelirlerin harcamalardan fazla olduğu durumları tanımlar. Bu makroekonomik gösterge, bir ülkenin mali disiplinini, ekonomik sürdürülebilirliğini ve kamu sektörü sağlığını değerlendirme açısından incelenir.

Bir hükümetin bütçe açığı veya fazlası, ekonomik politikalarının ve mali yönetiminin bir yansımasıdır. Bütçe açığı, genellikle kamu hizmetlerinin finansmanı, altyapı projeleri gibi sermaye harcamaları veya ekonomik durgunluk dönemlerinde talebi desteklemek için yapılan harcamalar sonucunda ortaya çıkar. Öte yandan, bütçe fazlası, hükümetin gelirlerinin harcamalarını aştığı ve genellikle ekonomik büyümenin güçlü olduğu dönemlerde görülür.

Bütçe Dengesi ve Ekonomi Üzerindeki Etkileri

Bütçe dengesi, hükümetin finansal sağlığını gösterir ve çeşitli yollarla ekonomi üzerinde etkili olabilir:

1. Borç ve Finansman: Bütçe açıkları genellikle borçlanma yoluyla finanse edilir. Uzun süreli ve kontrolsüz bütçe açıkları, kamu borcunun artmasına ve bu borcun finansman maliyetlerinin yükselmesine yol açabilir. Bu durum, “borç tuzağı” olarak bilinen bir döngüye sebep olabilir ve hükümetin finansal krizlere daha açık hale gelmesine neden olabilir.
2. Yatırım ve Faiz Oranları: Büyük bütçe açıkları, özel sektör yatırımlarını “kayırma” etkisiyle sıkıştırabilir. Yani, hükümetin borçlanma ihtiyacı, piyasada faiz oranlarını yükseltebilir ve bu da özel sektörün yatırım yapma kapasitesini sınırlayabilir.
3. Enflasyon: Bütçe açıklarının finansmanında kullanılan bir diğer yöntem olan para basma, enflasyon riskini artırabilir. Para arzındaki bu artış, para biriminin değerinin düşmesine ve dolayısıyla enflasyonun yükselmesine neden olabilir.

Matematiksel Olarak Bütçe Dengesi

Bütçe dengesi, basit bir denklemle ifade edilebilir:

Bütçe Dengesi=Toplam Gelirler(vergiler ve diğer gelirler)−Toplam Harcamalar(faiz giderleri ve faiz dışı gider)

Bütçe açığı ve fazlası, bir hükümetin mali politikalarını, ekonomik önceliklerini ve finansal sağlığını anlamak için önemli göstergelerdir. Sağlıklı bir bütçe dengesi, ekonomik istikrarın ve sürdürülebilir büyümenin temel taşlarından biridir. Hükümetlerin bu dengeleri akıllıca yönetmeleri, ekonomik krizleri önlemek ve finansal sürdürülebilirlik sağlamak için kritik öneme sahiptir. Bütçe dengesinin sürekli izlenmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılması, ulusal ekonomilerin sağlıklı bir şekilde işlemesini garantilemek için elzemdir.

7. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), üretim sürecinde kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri ölçen önemli bir makroekonomik gösterge olarak karşımıza çıkar. Bu endeks, üreticilerin ürünlerini piyasaya sürerken karşılaştıkları maliyetlerdeki zaman içindeki değişiklikleri takip eder ve böylece ekonomideki enflasyonist eğilimlerin erken belirtilerini gösterir. ÜFE, tüketici fiyatlarına yansımadan önce maliyetlerdeki artışları veya azalışları saptayarak, ekonomi politikalarının şekillendirilmesinde önemli bir rol oynar.

ÜFE, ekonomik analiz ve politika yapım sürecinde üç temel işlev görür:

1. Enflasyon Tahminleri: ÜFE, tüketici fiyatlarındaki değişimleri önceden tahmin etmek için kullanılır. Üretim maliyetlerindeki artışlar genellikle tüketici fiyatlarına yansıtılır, bu nedenle ÜFE yükseldiğinde, tüketici enflasyonunun artacağı beklenir.
2. Maliyet Yönetimi: İşletmeler, ÜFE verilerini kullanarak tedarik zinciri ve üretim maliyetlerini daha iyi yönetebilir. Maliyetlerdeki değişiklikleri anlamak, fiyatlandırma stratejilerinin ayarlanmasına yardımcı olur.
3. Ekonomik Performans Analizi: ÜFE, ekonomik performansın ve sektörel sağlığın bir göstergesi olarak işlev görür. Endüstriyel sektörlerdeki maliyet baskılarını gözlemlemek, sektörel zorluklar ve büyüme potansiyeli hakkında bilgi sağlar.

ÜFE’nin Hesaplanması

ÜFE hesaplaması, belirli mal ve hizmet gruplarındaki fiyat değişikliklerini izleyen bir endeks formülasyonu ile yapılır. İşlem basitçe şu adımlardan oluşur:

1. Örneklem Seçimi: Öncelikle, ekonominin genelini temsil edebilecek çeşitli ürünlerden oluşan bir örneklem seçilir. Bu ürünler, ham maddelerden yarı mamullere ve nihai mamullere kadar geniş bir yelpazeyi kapsar.
2. Fiyat Toplama: Belirlenen ürünlerin fiyatları, düzenli aralıklarla, genellikle ayda bir toplanır. Fiyatlar, üretim aşamasında alıcıların ödediği fiyatlar olarak kaydedilir.
3. Endeks Hesaplama: Toplanan fiyat verileri, belirli bir baz yıl ile karşılaştırılır. Fiyat değişimleri, bu baz yıla göre yüzdelik olarak hesaplanır ve bir endeks formunda sunulur. Bu hesaplama, genel bir maliyet değişim oranını ortaya koyar.

ÜFE=(Mevcut Yıl Fiyatları Toplamı/Baz Yıl Fiyatları Toplamı)×100

Bu formülle, baz yılına göre fiyatlarında meydana gelen artış veya azalış yüzdesel olarak ifade edilir. Endeks, zaman içindeki maliyet değişikliklerini göstermek için kullanılır ve ekonomik analizlerde ve politika kararlarında kritik bir veri noktası olarak işlev görür.

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), ekonomideki maliyet yapılarını ve bu yapıların zaman içindeki değişimlerini anlamak için vazgeçilmez bir makroekonomik göstergedir. Maliyet enflasyonunun öncü göstergesi olarak, ÜFE ekonomik politika yapımında, fiyatlandırma stratejilerinde ve maliyet yönetiminde önemli bir rol oynar. İşletmeler ve politika yapıcılar için bu bilgiler, piyasa koşullarına uyum sağlama ve ekonomik kararlar alırken bilinçli hareket etme imkanı sunar.

8. Milli Gelir

Milli gelir, bir ülkenin belirli bir dönemde, genellikle bir yıl boyunca elde ettiği toplam ekonomik değeri ifade eder. Bu değer, bir ülkedeki bireylerin, işletmelerin ve hükümetin ürettiği tüm mal ve hizmetlerin toplamını kapsar ve ekonomik aktivitelerin geniş bir göstergesi olarak kabul edilir. Milli gelir, bir ülkenin ekonomik büyüklüğünü ve vatandaşlarının ortalama refah seviyesini anlamak için temel bir makroekonomik gösterge olarak hizmet eder.

Milli gelir, bir ülkenin ekonomik performansını değerlendirmede ve karşılaştırmalarda kullanılır. Ekonomik büyüme oranları, yaşam standartları ve bölgesel ekonomik sağlık hakkında bilgi sağlar. Ayrıca, milli gelir, hükümetlerin ve politika yapıcıların sosyal ve ekonomik politikalarını şekillendirmede kullandıkları kritik bir veri noktasıdır.

Milli Gelir Hesaplama Yöntemleri

Milli gelirin hesaplanması, genellikle üç ana yöntem kullanılarak gerçekleştirilir:

1. Üretim Yöntemi (Gayrisafi Yurtiçi Hasıla – GSYİH): Bu yöntem, bir ekonomide üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin piyasa değerlerinin toplanmasıyla milli geliri hesaplar. Ara mal ve hizmetlerin çift sayılmaması için sadece nihai ürünlerin değerleri kullanılır.
2. Gelir Yöntemi: Bu yaklaşımda, ekonomik faaliyetler sonucunda elde edilen tüm gelirler toplanır. Ücretler, maaşlar, faiz gelirleri, kira gelirleri ve karlar gibi doğrudan gelirler bu hesaplama içine dahil edilir.
3. Harcama Yöntemi: Milli gelir, bu yöntemle, tüketicilerin son tüketim harcamaları, işletmelerin yatırım harcamaları, hükümet harcamaları ve net ihracat (ihracat eksi ithalat) toplamı olarak hesaplanır. Bu yöntem, ekonomideki toplam harcamanın bir ölçüsüdür.

Milli Gelir ve Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH)

Milli gelir hesaplarken, yurt dışında üretilip ülkeye giren gelirler ile yurt içinde üretilip yurt dışına çıkan gelirler arasındaki fark da dikkate alınır. Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH), GSYİH’a ek olarak, bir ülkenin vatandaşlarının ve firmalarının yurt dışında elde ettikleri net gelirleri (yurt dışı faktör gelirleri) de hesaba katar. Bu, ülkenin sınırları dışında elde edilen gelirlerin ve ödemelerin net etkisini gösterir ve milli gelirin daha geniş bir ölçümünü sağlar.

GSMH=GSYİH+Net Yurt Dışı Faktör Geliri

Milli gelir, bir ülkenin ekonomik büyüklüğünü ve vatandaşlarının refah seviyesini anlamak için kullanılan temel bir göstergedir. Bu ölçüm, ekonomik politikaların etkinliğini değerlendirmede, uluslararası karşılaştırmalarda ve ekonomik planlama süreçlerinde kritik bir role sahiptir. Ekonomik analistler, politika yapıcılar ve araştırmacılar için milli gelir, ekonomik sağlığın ve büyümenin geniş bir resmini sunar ve bu nedenle ekonomik çalışmaların temel bir parçası olarak kabul edilir.